En Büyük Hile Hilesizliktir
Doç. Dr. Murat Taner Gülşen | Hastane Başhekim Yardımcısı
“Bizi kandıran bizden değildir” fikrinin hadimi olan bir toplum, sırtını dayayacağı başkaca bir dünya görüşüne ihtiyaç duymadan dosdoğru bir hayat sürebilir. “Ya olduğun gibi görün, ya göründüğün gibi ol” düsturuyla hareket eden bir zihniyetin müntesipleri ise, bu tutumuyla, kendi akıbetini riske etse de, içinde bulunduğu toplumun onu teşhis ve tefrik etmesine imkân tanıdığından, yine de doğru bir minval üzere olduğu söylenebilir.
Hatasını örtbas etmek için hile yoluna başvurmak, hata yapmaktan daha büyük bir hatadır.. Oysaki hatalar, üzerine basıp yükselerek mertebe değiştirmek için bir fırsat basamağı olarak görülmeli, dez-avantajı avantaja çevirmenin yolu kabul edilmelidir.. İnsan hata yapıp ondan döndüğü sürece insandır, aksi halde metafizik bir varlık.. Mühim olan hatasız olma gayreti değil, hatayı da içine alıp bertaraf eden, hatadan dönme tevessülüdür. Çünkü hata yapmayan hiçbir şey yapamaz. Yanlışta ısrar, yanlışı yapmaktan daha büyük bir yanlış olduğundan, bir mecelle prensibi olarak “Def-i mefâsid celb-i menâfi’den evlâdır” yani kötü, zararlı ve yanlış şeylerin giderilmesi, yararlı şeylerin elde edilmesinden daha önemli kabul edilir. Çünkü zarar kadim olmaz. Hileli yollara başvurarak zararı azaltma ya da giderme gayreti, zaman ayarlı bir bomba gibi, eninde sonunda kişinin elinde patlayacaktır. Çünkü yalancının mumu yatsıya kadardır.
Özenti yoluyla kazanılamayan davranış modeli, olmasından nefret duyulan davranışların tersini yaparak veya ondan uzak durarak, alternatif elektrik akımı gibi bir düz bir ters mantıkla fakat hep hedefe doğru ilerleyerek elde edilebilir. Mesela bu güzel ahlakı nereden öğrendin sorusuna verilen, “ahlaksızlardan!” cevabı, tersini yaparak güzel ahlakı bulmanın yolunu gösteriyor.
Hileli davranışlar, özünde, zarardan kaçınma veya menfaati elde etme teşebbüsünden başka bir şey değildir. Hilelerin cirit attığı bir hengâmede, hilesizlik tutumu, hilekârlar tarafından orijinal bir hile olarak düşünüleceğinden, ona karşı alınan tedbirler silsilesi, hilekarı, kendi eştiği tedbir kuyusunda yok edecektir. Bu nedenle en büyük hile, hilesiz olmaktan geçer. Tek kaygısı, yaşamak için besin bulmak olan hayvanlar âleminde tilki, en zeki fakat her zaman aç bir dalkavuk; hilesiz hurdasız elma kurdu ise en masum ve zayıf, fakat darı ambarında bir tavuk.
Sırma kaftanlı cücelerin şarlatanlık cümbüşü yaptığı bir toplumda, en büyük gücünü dürüstlükten alan bir şahsiyetin toplumdaki karşılığı, onun keyfiyeti ölçüsüncedir ki bu da cihan çapında.. Politikasını hile üzerine kuran ve bu düşüncesini de harp hiledir ulviyetine bağlayan bir zümrenin ise karşılığı, ancak, yerin altında yüzünü saklayabileceği bir hicap noktasının kendilerine gösterilmesinden başka bir şey olmayacaktır. Tüm dünyanın gözü önünde, fikir namusuna kıyılıp payumal edilirken, bunu sessiz gözlerle izleyenler, tarih önünde eninde sonunda hesap verecektir.
Omurgasız bir fikriyatla hayatını dizayn eden bir güruh yerine, izzetinefis sahibi fertleriyle, anlık ödül ve anlık ceza gibi konjonktürel değişimlere iltifattan uzak, tıpkı bir kalibrasyon cihazı gibi hep aynı doğruyu gösteren, hileye hurdaya girmemiş, eskimez, pörsümez bir anlayışla yoğrulmuş bir toplumu ise ne top ne gülle yıkabilecektir.
Girmeden tefrika bir millete, düşman giremez;
Toplu vurdukça yürekler, onu top sindiremez.
MAE